Almanca Akkusativ Dativ Konu Anlatımı – Almanca İsmin -i Hali -e Hali

Akkusativ Nedir
Dativ Nedir

Almancada isimlerin iki haliyla kullanılan hem Akkusativ(i-hali) ve hem de ismin Dativ (e-hali)haliyle kullanılan prepozisyonlar konusudur.

Bu kelimeler küçüktür ama, cümlede anlatmak istediğimiz konuda önemli görevler üstlenirler. Kelimelerin önüne geldiklerinde anlamı yönlendirirler.

Bu prepozisyonlar, Almancada isimlerin hem Akkusativ hem de Dativ haliyle kullanılmak durumundalar. Bu sebeple önce isimlerin bu iki şeklini hatırlamamız gerekir. Aşağıda isimlerin yalın, i-hali ve e-hali durumlarını göreceksiniz.

Yalın hali:     das Auto       die Tasche             der Wagen     die Schulen(çoğul)

İ-hali      :     das Auto       die Tasche             den Wagen     die Schulen(Çoğul)

E-hali     :     dem Auto     der Tasche            dem Wagen     den Schulen(Çoğul)  

Yazılanları bir de Türkçe ifade edelim.

Yalın hal:     otomobil       çanta                      araba                okullar

İ-hali:           otonmobili    çantayı                   arabayı             okulları

E-hali           otomobile     çantaya                  arabaya            okullara

Dolaba, çantaya evin arkasına, masaya, dalabın arkasına, koltuğun altına, ya da masada, yatağın üstünde, çekmecede, banyoda gibi ifadeleri oluşturabilmek için bu küçük kelimelere ihtiyaç vardır.

an                yanına, yanında

auf              üstüne, üstünde

hinter        arkasına, arkasında

in                içine, içinde

neben        yanına, yanında

über           üzerine, üzerinde

unter         altına, altında

vor              önüne, önünde

zwischen   arasına, arasında

Açıklandığı üzere bu kelimelerin iki anlamı var. Birinci anlamları, yani: yanına, üstüne ,arkasına, içine, yanına, üzerine, altına, önüne, arasına isimlerin Akkusativ haliyle kullanılır.
İkinci anlamları da, yani: yanında, üstünde, arkasında, içinde, yanında, üzerinde, altında, önünde, arasında gibi anlamları da isimlerin Dativ haliyle kullanılır.

AKSİYON İFADE EDERKEN WOHİN SORUSU SORULUR. BULUNMA İFADE ETMEK İÇİN WO SORUSU SORULUR.

Yukarıdaki tablolarda aksiyon halinde ve bulunma halinde isimlerim aldıkları şekli görüyorsunuz.

Bu prepozisyonları Akkusativ halinde kullanacaksak wohin sorusunu sormakgerekiyor.

Eğer bulunma (lokativ) anlamında kullanacaksak wo sorusunu sormak gerekiyor.

Örnekler

Wohin?

In die Tasche                çantaya

Auf den Tisch               masanın üstüne

Unter den Schrank      dolabın altına

Über das Bett               yatağın üzerine

Hinter den Wagen       arabanın arkasına

Neben das Haus           evin yanına

An die Wand                  duvara

Zwischen das Kind und das Maedchen    çocukla kız arasına

Wo?

in dem Zimmer-  im Zimmer  – odada

an der Wand  -duvarda

neben dem Bett- yatağın yanında

auf dem Tisch- masanın üstünde

hinter dem Auto- otomobilin arkasında

unter dem Schrank- dolabın altında

über dem Bett- yatağın üzerinde

vor dem Haus – evin önünde

zwischen dem Haus und dem Wagen- ev ile arabanın arasında

Örneklere bakalım:

Ali stellt die Tasche auf den Tisch. -Ali çantayı masanın üstüne koyuyor.

Ich lege das Buch unter das Bett.-  Kitabı yatağın altına koyuyorum.

Stellt Murat den Stuhl hinter die Tür? –Murat sandalyeyi kapının arkasına mı koyuyor?

Wir legen  die Serviette in die Schublade.-peçeteyi çekmeceye koyuyoruz.

……..

Das Auto steht vor dem Haus- Otomobil evin önünde duruyor.

Der Tisch steht in der Küche.- Masa mutfakta duruyor.

Das Kind steht neben dem Wagen.-Çocuk arabanın yanında duruyor.

Der Bus steht an der Haltestelle.- Otobüs durakta duruyor.

stellen- koymak (dik vaziyette)

legen – koymak (yatık vaziyette)

stehen-durmak (dik vaziyette)

liegen-durmak(yatık vaziyette)

Wohin+Akkusativ
Wo+Dativ

Hem Akkusativ Hem Dativ Edatlar

Bazı edatlar hem Akkusativ hem Dativ halde bulunabiliyor. Bu edatlar hareket bildiriyorsa Akkusativ, durum bildiriyorsa Dativ hale dönüştürmektedir.

Edatlar

Almanca Edat     Türkçe Karşılığı

in              İçine,içinde

auf            Üstüne,üstünde

hinter         Arkasına,arkasında

neben        Yanına,yanında

über           Üzerine,üzerinde

unter          Altına,altında

vor             Önüne,önünde

zwischen   Arasına,arasında

an               Yanına,yanında

Akkusativ Cümle Örnekleri

Ich hänge das Bild an die Wand. Ben resmi duvara         asıyorum. (Akkusativ)

• Das Bild hängt an der Wand. Resim duvarda asılı. (Dativ)
• Ich lege die Flasche auf den Tisch. Ben şişeyi masanın üzerine koyuyorum. (Akkusativ)
• Die Flasche liegt auf dem Tisch. Şişe masanın üzerinde duruyor. (Dativ)
• Sie stellt die Tasche neben das Bett. O çantayı yatağın yanına koyuyor. (Akkusativ)
• Die Tasche steht neben dem Bett. Çanta yatağın yanında

Hem Akkusativ Hem De Dativ Alan Edatlar

in ( içine + Akkusativ)

in ( içinde + Dativ )

Ich gehe in die Küche.

( Mutfağın içine / mutfağa gidiyorum.)

Ich esse in der Küche.

( Mutfağın içinde / mutfakta yemek yiyorum.)

 auf ( üstüne + Akkusativ )

auf ( üstünde + Dativ )

Ich lege das Buch auf den Tisch.

(Kitabı masanın üstüne / masaya koyuyorum.)

Das Buch liegt auf dem Tisch.

(Kitap masanın üstünde / masada duruyor.)

unter ( altına + Akkusativ )

unter ( altında + Dativ )

 Er geht unter den Baum.

(Ağacın altına gidiyor.)

Er steht unter dem Baum.

(Ağacın altında duruyor.)

neben ( yanına + Akkusativ )

neben ( yanında + Dativ )

Er stellt die Vase neben das Telefon.

(Vazoyu telefonun yanına koyuyor.)

Die Vase steht neben dem Telefon.

(Vazo telefonun yanında duruyor.)

über ( üzerine + Akkusativ )

über ( üzerinde + Dativ )

Ich hänge die Lampe über den Tisch.

(Lambayı masanın üzerine asıyorum.

Die Lampe hängt über dem Tisch.

(Lamba masanın üzerinde asılı duruyor.)

vor ( önüne + Akkusativ )

vor ( önünde + Dativ )

Ich stelle den Stuhl vor den Computer.

(Sandalyeyi bilgisayarın önüne koyuyorum.)

Der Stuhl steht vor dem Computer.

(Sandalye bilgisayarın önünde duruyor.)

hinter ( arkasına + Akkusativ)

hinter ( arkasında + Dativ )

Ich stelle den Stuhl hinter den Computer.

(Sandalyeyi bilgisayarın arkasına koyuyorum.)

Der Stuhl ist hinter dem Computer.

(Sandalye bilgisayarın arkasındadır.)

an ( duvar gibi dik bir şeye + Akkusativ )

an ( duvar gibi dik bir şeyde + Dativ )

Ich hänge das Bild an die Wand.

(Resmi duvara asıyorum.)

Das Bild hängt an der Wand.

(Resim duvarda asılı duruyor.)

zwischen ( arasına + Akkusativ )

zwischen ( arasında + Dativ )

Ich lege die Brille zwischen das Buch und die Vase.

(Gözlüğü kitap ile vazo arasına koyuyorum.)

Die Brille liegt zwischen dem Buch und derVase.

(Gözlük kitap ile vazo arasında duruyor.)

AÇIKLAMA: Gördüğünüz gibi bu yazımızda edatların ortak özelliği “hareket” söz konusu olduğu zaman Akkusativ almaları, “bulunma” söz konusu olduğunda ise Dativ almalarıdır.

 Önemli Fiiller

” legen “

(bir şeyi veya bir kimseyi bir yere yatay pozisyonda koymak)

” liegen “

(bir yerde yatay pozisyonda durmak)

” stellen “

( bir şeyi veya bir kimseyi bir yere dik pozisyonda koymak)

” stehen “

( bir yerde dik pozisyonda durmak )

” hängen ” 

(bir şeyi bir yere asmak)

” hängen “

(bir yerde asılı pozisyonda durmak)

Almanca söz bölüklerini görmek için tıklayınız.