Almanca Tarih Sorma – Ayın Kaçı Olduğunu Söyleme

Konumuzda tarih sorma, cavap verme, ayın kaçı olduğunu söyleme gibi sorular sorma ve bunlara cevap verme cümlelerini inceleyeceğiz.
Günler ve ayların artikeli ‘der’ Maskulin isimlerdir.
Almanca Günler
Der Tag-gün
Der Monat- ay
Der Montag-Pazartesi
Der Dienstag-Salı
Der Mittwoch-Çarşamba
Der Donnerstag-Perşembe
Der Freitag- Cuma
Der Samstag -Cumartesi
Der Sonntag-Pazar
Almanca Tarih Sorma
Hangi gün? Demek için welch- hangi soru kelimesi sonuna gerekli ekleri alması koşuluyla günle birleşir. (Not: welch- gerekli ekleri alarak bütün isimlerle kullanılır.)
Örn. Welcher Tag? (welcher kelimesinin sonundaki –er eki gün kelimesinin artikeli ile ilgilidir.
Welcher Tag ist heute? Bugün hangi gün? Cevap: Heute ist Montag.-Bugün pazartesi.
Heute ist Dienstag, heute ist Sonntag, heute ist Samstag….
Peki ayın kaçı nasıl söylenir?
Wievielter Tag ist heute? Bugün kaçıncı gün? Bugün ayın kaçı?
Cevaplarına bakalım:
Bugün 4 Nisan- Heute ist der vierte April. (der April kelimesine ait artikeldir. Vier kelimesi sıfatlaşmış ve artikelle ismin arasına girmiştir. Burada isim yalın halde olduğundan sıfat sonuna –e- ekini almıştır.
Heute ist der vierte April.
…………….der sechste Juni. Altı Haziran- ya da Haziranın altısı
…………….der fünfte September. Beş eylül ya da –Eylülün beşi
…………….der zehnte August. On Ağustos ya da- Ağustosun onu.
…………….der zwanzigste Januar. Yirmi Ocak ya da- Ocağın onu.
…………….der einundzwanzigste November. Yirmibir Kasım ya da- Kasımın yirmibiri.
Burada tarihleri ifade ederken sayılar sonlarına –te hecesini alır. Bu durumda bütün sayılar sonuna Türkçede –ci, -cı, -cu, -cü anlamını veren kelime yerine Almancada –te hecesi gelir.
Şimdi de ayın üçünde, beşinde, altısında, onunda anlamını verebilmeleri için kelimelerin hangi ekleri aldıklarına ve nasıl yapıldıklarına bakalım.
Mesela, ne zaman geliyorsun? Sorusuna verebileceğimiz cevaplara bakalım:
Wann?-Ne zaman?
-Heute-bugün
-Am Morgen- yarın
-Am Abend – Akşam
Am ersten April,(1 Nisan) Am vierten Januar(4 Ocak), am achte Juli (8 Temmuz)
Günlerin başına an edatını getirip ismin Dativ haliyle kullanıldığını söylemiştim. Burada da yine an edatından faydalanırız, ve sayıların sonuna –n- harfi gelerek yapılacaktır.
Örnekler
Örneklere bakalım: Wann kommst du? Ne zaman geliyorsun?
Ich komme am sechsten März.- Altı Martta, ya da Martın altısında geliyorum.
Ich komme am fünften Juli.- Beş Temmuzda geliyorum.
…………………am zwanzigsten Oktober.-Yirmi Ekimde geliyorum.
…………………am achtzehnten Dezember. –Onsekiz Aralıkta geliyorum.
…………………am dritten Februar. (dritte, drei –üç sayısının sıra sayıları ifade edilirken bu şekilde söylenir. Mesela, birinci kelimesi de erste şeklinde söylenir.
Şimdi de on Ocaktan on dört Ocağa kadar burada kalıyorum, ifadesinin nasıl söylendiğine bakalım:
Burada –den, -dan anlamına gelen von edatından ve kadar anlamına gelen bis edatından faydalanırız.
Von edatı Dativ(e-halinde) kullanılan edattır. Ve genelde kısaltmaya uğrar. Von dem =vom gibi.
Bis edatı Akkusativ (i-hali) özelliklidir ama, bu konuda genelde kendinden sonra zum kelimesi getirilerek kullanılır.
Ich bleibe hier von dem zehnten bis zum vierzehnten Januar.- On Ocaktan Ondört Ocağa kadar burada kalıyorum.
bleiben-kalmak
Ich reserviere vom elften bis zum zwanzigsten Juli ein Doppelzimmer mit Frühstück.-On Temmuzdan yirmi Temmuza kadar çift kişilik kahvaltı dahil bir oda ayırtıyorum.
Unser Urlaub dauert vom fünften bis zum zwölften August.- Tatilimiz beş Ağustostan on iki Ağustosa kadar devam ediyor.
Vom ersten bis zum neunten Juni.-Bir Hazirandan on Hazirana kadar
Vom achtzehnten bis zum fünfundzwanzigsten Oktober
Vom neunten bis zum dreiβigsten März.
Konuyla ilgili ağağıda oluşturulmuş metni inceleyelim.
Heute ist Freitag. Der letzte Tag des Monates. Und Die Woche endet heute Abend. Am Wochenende haben wir einen Ferienplan. Morgen ist der erste Juni. Am dritten Juni kommen meine Eltern aus München. Meine Eltern lieben die Türkei sehr und komme oft zur Ferien. Sie bleiben hier vom dritten bis zum zehnten Juni. Und wir machen am Wochenende eine kleine Ferien.
Am zehnten Juni fahren sie mit Flugzeug nach Deutschland. Und sie kommen wieder zurück in die Türkei im naechsten Jahr am zwanzigsten Juli.
Von ve bis kelimeleri kısaca şu şekilde de kullanılır:
Von neun bis zwölf Uhr.
Von Montag bis Freitag
Von Januar bis April
Von achtzehn bis zwanzig