Almanca Temel Cümle Bağlaçları
Almanca temel cümle bağlaçları, yan cümle bağlaçlarına karşın iki ana cümleyi birbirlerine bağlarlar. Çok sayıda temel cümle bağlacı vardır. Bu yüzden bu konuyu 2 başlık altında inceleyeceğiz. Almancada 4 farklı bağlaç türü vardır. Her ne kadar bazı bağlaçlar anlamsal olarak birbirleriyle aynı olsa da bağlacın türüne göre fiilin yeri değişiklik gösterir. Pozisyon 0, pozisyon 1, yan cümle bağlaçları ve ikili bağlaçlar. 4 çeşit bağlaç türünün olmasından dolayı ve çok fazla bağlaç olmasından dolayı ayrı ayrı konu başlıkları altında bunları inceledik dilerseniz onlara da bakabilirsiniz. Uzatmadan konumuza tekrar dönelim.
İlk olarak cümlelerin formunu bozmayan bağlaçları göreceğiz. Ardından bağlaçtan sonra fiil getirilmesi gereken bağlaçları inceleyeceğiz. Aksi taktirde kafa karışıklığına neden olabilir ve kullanımları karıştırılabilir.
Almanca Temel Cümle Bağlaçları I
| Kullanım | Bağlaç | Türkçe |
| zıtlık | aber | ama |
| sebep | denn | çünkü |
| alternatif | oder | ya da |
| zıtlık | doch | fakat |
| uyuşmazlık | sondern | bilakis- aksine- ama |
| listeleme | und | ve |
Almancada “doch” farklı anlamlara gelmektedir fakat bağlaç olarak kullandığımızda “fakat” anlamı taşır.
Yukarıda gördüğümüz her bir temel cümle bağlacının ortak noktası kendisinden sonra öznenin ve fiilin gelmesidir. Şimdi her biriyle örnek yazıp kullanımını daha net göreceğiz.
| aber | Ich bin reich aber, ich habe kein Auto. | Zenginim ama bir arabam yok. |
| denn | Ich komme nicht, denn ich habe einen Unterricht. | Gelmiyorum çünkü bir dersim var. |
| oder | Heute gehe ich ins Kino oder ins Theater. | Bugün sinemaya ya da tiyatroya gideceğim. |
| doch | Ich mag Kaffe, doch keinen Tee. | Kahve severim fakat çay sevmem. |
| sondern | Ich gehe nicht allein, sondern mit meiner Familie. | Yalnız değil bilakis ailemle gidiyorum. |
| und | Ich spiele Playstation und ich habe Spaß dabei. | Playstation oynuyorum ve çok eğleniyorum. |
| außer | Ich arbeite jeden Tag, außer sonntags. | Pazarları hariç her gün çalışıyorum. |
Dikkatinizi çektiyse bazı bağlaçlarda özne ve fiil aynı olduğu için özne ile fiili ikinci cümlede tekrar belirtmedik. “Denn” bağlacı haricinde cümlelerimizi bu şekilde kurabiliriz. Bir diğer dikkat çekmemiz gereken konuysa “und ve oder” bağlacından önce virgül olmamasıdır.
Yukarıdaki örneklerde gördüğümüz bağlaçlara position 0 bağlaçlar diyoruz. Yani position 0 konjunktionen. Pozisyon 0 bağlaçlarının özelliği iki ayrı cümle vardır ve bu iki ayrı cümle “normal” formlarıyla yani özne+ fiil olarak yazılır.
Position 1 Konjunktionen – Pozisyon 1 Bağlaçlar
Position 1 Konjunktionen konusuna baktığımızda burada en çok dikkat etmemiz gereken nokta bağlaçtan sonra fiilin gelmesidir. Posizyon 0 bağlaçlarda bağlaçtan sonra özne+ fiil+ nesne olarak cümlemizi yazarken bu durum position 1 de aynı değildir. Ayrıca bu konu Konjunktionaladverbien olarak da karşınıza çıkabilir.
Kısaca:
| Pozisyon 1 bağlaç | fiil+ özne |
Position 1 bağlaçlarda aslında 2 ayrı cümle vardır. Bu cümleler ayrı ayrı yazıldıklarında bir anlam ifade ederler ve biz bu bağlaçlar ile iki cümle arasında bir ilişkiyi ortaya koyarız.
Formülümüz budur.
Şimdi Pozisyon 1 bağlaçları kategorize edip ayrı ayrı inceleyeceğiz.
Sonuç Belirten Temel Cümle Bağlaçları
| folglich | bunun sonucunda; dolayısıyla |
| Infolgedessen | bunun sonucunda |
| demnach | buna göre |
| mithin , somit | yani; demek ki, böylece |
| demzufolge | bunun sonucunda |
Yukarıdaki bağlaçların hepsinin ortak özelliği kendisinden sonra fiilin ve ardından öznenin gelmesidir. Ayrıca bu bağlaçlar ile ilk yargıyı takip eden ve bir sonuç belirten başka bir yargıyı ortaya koyarız.
Şimdi örnek cümleleri görelim
Sonuç Belirten Bağlaçlar ile Örnekler
| Ich habe Schmerzen, folglich gehe ich zum Arzt. | Ağrım var dolayısıyla doktora gidiyorum. |
| Es hat stark geregnet, infolgedessen ist die Straße nicht befahrbar. | Çok güçlü yağmur yağdı, bunun sonucunda yol geçilmez hale geldi. |
| Er ist vor mir geboren, demnach ist er älter als ich. | Benden önce doğdu buna göre benden büyük |
| Er hat angerufen, somit brauche ich nicht hinzugehen. | Beni aradı böylece gitmeme gerek kalmadı. |
| Der Strom ist ausgefallen, demzufolge haben wir kein Licht. | Elektrikler gitti bunun sonucunda ışığımız yok. |
Bu örneklerle pozisyon 1 bağlaçların nasıl kullanıldığını görmüş olduk. Başka anlamlara gelen Konjunktionaladverbien ile kuracağımız cümlelerde de aynı yapıyı tekrar edeceğiz.
Zıtlık Belirten Temel Cümle Bağlaçları
İki ayrı yargıya sahip olan cümleleri zıtlık belirten temel cümle bağlaçları ile birbirine bağlayabiliriz. Yine position 1 olarak kullanacağımız bağlaçları görelim.
| trotzdem, dennoch, desungeachtet | buna rağmen |
| allerdings | fakat doğrusu |
| jedoch | halbuki |
| währenddessen, indessen, inzwischen, unterdessen | bu esnada, bu arada, oysaki |
| insoweit | o bakımdan |
| kaum da | -ır …. -ermez |
Zıtlık Belirten Bağlaçlar ile Örnekler
| Es regnet heute stark, trotzdem gehe ich spazieren. | Çok yağmur yağmasına rağmen yürüyüşe çıkıyorum. |
| Alex lernt für die Prüfung, währenddessen hörte Max Musik. | Max müzik dinlerken Alex sınava çalışıyor. |
| Er ist krank, jedoch geht er zur Arbeit. | O hasta ancak işe gidiyor. |
| Meine Kollegin war sehr ordentlich und fleissig, insoweit war ihre Kündigung unrecht. | Meslektaşım çok düzenliydi ve çalışkandı o bakımdan görevden alınması doğru değildi. |
| Kaum waren wir aus dem Haus, da begann es zu regnen. | Biz evden çıkar çıkmaz yağmur yağmaya başladı. |
“Kaum da” bağlacı diğerlerine göre birazcık farklı gözüküyor olabilir fakat kullanımı diğerlerinden farklı değil. Yalnızca diğer bağlaçlara kıyasla 2 parça olarak kullanıyoruz.
Almanca temel cümle bağlaçları isimli yazımızı burada sona erdiriyoruz. Başta dediğimiz gibi Almancada 4 ayrı tipte kullanılan çok fazla bağlaç vardır. Bu yazımızda pozisyon 0 ve pozisyon 1 bağlaçları gösterdik.
Pozisyon 0 ve pozisyon 1 bağlaçlar için alıştırma.
İlerleyen günlerde tekrar güncellenecektir.
