Plusquamperfekt / Almanca “mişli” Geçmiş Zaman
Almancada Plusquamperfekt ya da “Almanca mişli geçmiş zaman.” Almancada geçmişte olan olaylar Perfekt ve Präteritum Zeitformlar ile anlatılır. Plusquamperfekt ise daha da geçmiş zamanda olan olayları anlatır. Yani Almanca geçmiş zamanlar arasında zamansal bir hiyerarşi yaparsak präteritum ve perfekt’ten daha uzak bir zamanı kapsar.
Plusquamperfekt konusunu net bir şekilde öğrenmek için perfekt ve präteritum konularını iyi bir şekilde bilmek gerekir. Çünkü Plusquamperfekt hem Präteritum hem de Perfektin aynı cümle içerisinde kullanılması gibidir. Ne demek istediğimi örnek üzerinden daha net anlayacaksınız.
Almanca Perfekt zamanın yardımcı fiilleri haben ve sein fiilidir. Plusquamperfektte ise yardımcı fiiller haben ve sein fiillerinin präteritum formları olan “hatten ve waren” fiilleridir. Asıl fiil ise aynı Perfekt cümlelerde olduğu gibi cümlenin sonuna partizip II formda yazılır.
Plusquamperfekt Cümle Yapısı
| Özne | waren / hatten | cümle öğeleri | partizip II fiil |
Sein fiili präteritum çekimi
| Özne | Yardımcı Fiil |
|---|---|
| ich | war |
| du | warst |
| Er/sie/es | war |
| wir | waren |
| ihr | wart |
| sie/Sie | waren |
Haben fiili präteritum çekimi
| Özne | Yardımcı fiil |
|---|---|
| ich | hatte |
| du | hattest |
| er/sie/es | hatte |
| wir | hatten |
| ihr | hattet |
| sie/Sie | hatten |
Plusquamperfekt Ne Zaman Kullanılır
Plusquamperfekt eğer bir cümlede zaman hiyerarşisi kurmamız gereken bir durum varsa kullanılır. Yani geçmişte yaşanan bir olayı präteritum ile anlattıysak ve ondan daha önce yaşanan bir olayı dile getireceksek “Almanca mişli zaman” olan Plusquamperfekt’i kullanırız.
| Nachdem die Frau getankt hatte, fuhr sie mit dem Auto nach Hause. |
| Kadın arabaya benzin aldıktan sonra arabasıyla eve gitti. |
Örnekteki cümleye baktığımızda 2 ayrı eylem söz konusudur.
1- Arabaya benzin almak
2- Arabayla eve gitmek
Bu iki eylem arasında benzin almak arabayla eve gitmekten daha önce gerçekleşmiştir. İki olayda geçmişte farklı zaman dilimlerinde yaşandığı için “Almanca mişli geçmiş zaman” kullanarak bu zaman farklılığını gösteririz.
| Ich hatte noch nie Blumen gekauft, bevor ich Sophia kennen lernte. |
| Sophia ile tanışmadan önce hiç çiçek almamıştım. |
Bu örnekte de cümlenin virgülden önceki kısmı virgülden sonraki kısmından daha önce gerçekleşen bir zaman dilimini kapsıyor.
| Gestern hatte er Basketball gespielt, heute hat er für die Prüfung gelernt. |
| Dün basketbol oynadı, bugün sınavı için çalıştı. |
Yukarıdaki örnekte dün ve bugün olarak iki ayrı zaman dilimi verilmiş. Bunlardan birisi dün iken diğeriyse bugünün geçen kısmını kapsıyor. Görüldüğü üzere bir geçmişte bir hiyerarşi olduğu için Almanca mişli geçmiş zaman kullandık.
Almanca Mişli Geçmiş Zaman ve Modalverben
Almanca mişli geçmiş zamanda modalverben kullanımı aslında perfekt modalverben kullanımı ile aynıdır. 2 ayrı başlık altında örneklerle beraber göstereceğiz.
Cümlede İki Fiil Varsa
Yardımcı fiilin haricinde cümlede 1 fiil ve 1 modalverb varsa asıl fiiller infinitiv formda kullanılır.
| Ich hatte sofort nach Hause gehen müssen. |
| Hemen eve gitmem gerekiyordu. |
Örnek cümleye baktığımızda yalnızca “haben yardımcı fiili” präteritum formda çekimlendi. Almanca tarz fiillerin yardımcı fiilleri daima “haben fiili” olduğu için cümlede modalverben varsa yardımcı fiilimiz “haben” olur.
| Jeder hatte das Rätsel lösen können. |
| Bilmeceyi herkes çözebilirdi. |
Yine iki adet fiil bulunan bir cümleyi görüyoruz ve iki fiilde infinitiv halde yazıldı.
Eğer Cümlede Bir Fiil Varsa
Eğer Almanca mişli zamanda Almanca tarz fiil kullanıyorsak ve cümlede yardımcı fiilin haricinde tek bir fiil varsa tarz fiil partizip II formda yazılır.
| Ich hatte zur Schule gemusst. |
| Okula gitmek zorundaydım. |
Cümlede yardımcı fiilin haricinde fiil olarak yalnızca “müssen” tarz fiili bulunuyor. Bu yüzden “müssen” Partizip II formda yazılır.
| Er hatte perfektes Englisch gekonnt. |
| O İngilizceyi muhteşem konuşabiliyordu. |
Yine tek fiilimiz “können tarz fiili” olduğu için Partizip II formda çekimlenerek yazdık.
Bir Yorum